Một định kiến đã tồn tại từ lâu khi nói đến chương trình thực tập sinh là nói đến các công việc việc pha trà, dọn văn phòng, rửa chén, photo tài liệu, đánh máy…vv. Tư tưởng này làm cho không ít các bạn sinh viên ngành luật “dị ứng” hoặc “tẩy chay” với các chương trình thực tập sinh mà nhiều hãng luật chào mời các bạn. Có lẽ điều này không còn đúng nữa, khi mà các hãng luật đang phải “đãi cát tìm vàng” để tìm kiếm nhân tài cho mình. Hiện nay, nhiều hãng luật trong và ngoài nước đã tích cực chủ động liên hệ để quảng bả chương trình thực tập sinh đến các bạn sinh viên của các trường luật ví dụ như chương trình ngày ULawCareer day của Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh được tổ chức vào ngày 27/3/2016 hay gần đây 8/10/2016 của Trường Kinh tế Luật tổ chức ngày hội tuyển dụng Careerday thì không có lý do gì lại tuyển thực tập sinh vào làm những công việc của nhân viên hành chính như trên.
Ngoài ra, cũng có một số quan điểm khác cho rằng các hãng luật tuyển dụng thực tập sinh để bóc lột sức lao động của các bạn khi đa phần các hãng luật không trả lương cho các thực tập sinh. Thành thực mà nói, phần lớn công việc mà thực tập sinh tham gia cùng các anh chị luật sư đi trước, thì vai trò của thực tập sinh chỉ là để “biết việc” và “học việc” mà thôi, chứ hãng luật không coi trọng và sử dụng các kết quả của các sản phẩm này. Mục đích chính và đôi khi là duy nhất khi các hãng luật tuyển dụng thực tập sinh là tìm kiếm nguồn nhân lực tiềm năng cho vị trí nhân viên chính thức sắp tới của mình. Phần lới nhà tuyển dụng cho rằng việc tìm kiếm nhân viên thông qua chương trình thực tập sinh luôn cho kết quả tuyển lựa chính xác hơn việc tổ chức phỏng vấn tuyển dụng và thử việc.
Chính vì vậy, bài viết dưới đây làm rõ hơn các lợi ích thiết thực và có ý nghĩa quan trọng trong sự nghiệp tương lai sau này của các bạn sinh viên tham gia chươn trình thực tập sinh tại hãng luật.
1. Cơ hội tốt để thuyết phục nhà tuyển dụng lựa chọn mình
Thông thường các yêu cầu đối với thực tập sinh thường không khắt khe và đòi hỏi cao như nhân viên chính thức của một hãng luật. Do vậy nếu bạn chiến thắng ở vòng tuyển dụng thực tập sinh thì bạn đã có hơn 70% cơ hội so với các ứng viên khác khi mong muốn được hãng luật nhận mình làm nhân viên chính thức. Bởi lẽ các ứng viên khác không có nhiều cơ hội và thời gian để thể hiện bản thân họ, trong khi đó thực tập sinh thường có từ 3 đến 6 tháng để thể hiện năng lực bản thân qua các công việc cụ thể.
2. Tích lũy kinh nghiệm qua các vụ việc, hồ sơ thực tế của khách hàng
Kinh nghiệm là điều có nhiều ý nghĩa quan trọng đối với các bạn sinh viên khi chuẩn bị tốt nghiệp. Với hệ thống đào tạo pháp lý hiện nay của nước ta, việc “học đi đôi với hành” vẫn còn hạn chế rất lớn so với hệ thống giáo dục hiện đại khác. Vì vậy, khi sinh viên ngành luật được “hành” trên các công việc cụ thể của khách hàng sẽ giúp cho các bạn tích lũy được vốn sống, vốn nghề để tự tin hơn trong tương lai nghề nghiệp của mình.
Nếu ví nghề luật tương tự như nghề y thì bác sĩ có nhiệm vụ phải chẩn đoán bệnh cho người bệnh thì luật sư cũng là một vị “bác sĩ” để chẩn đoán vấn đề pháp lý của khách hàng cần được xử lý là gì. Sinh viên y khoa phải tham gia rất nhiều buổi thực tập tại các bệnh viện thì không lý gì sinh viên luật khoa lại thờ ờ với việc thực tập tại các hãng luật. Kinh nghiệm thông qua các vụ việc cụ thể mới có thể giúp sinh viên luật hiểu được về nhu cầu, mong muốn của khách hàng cũng như phạm vi công việc mà luật sư có thể hỗ trợ khách hàng được.
3. Bước đầu chuyển các kiến thức đã học thành kỹ năng nghề nghiệp
Về cơ bản, phần nhiều thời gian trong chương trình giảng dạy tại các trường luật của Việt Nam đang đi theo hướng dạy luật nội dung của các văn bản luật cụ thể thay vì dạy cho sinh viên phương pháp luận và tư duy pháp lý để hành nghề. Trong khi đó một vấn đề pháp lý của khách hàng có thể phải vận dụng tổng hợp rất nhiều văn bản luật nội dung để có thể đưa ra ý kiến giải đáp. Vì vậy việc thực tập có ý nghĩa tích cực để bù đắp lỗ hổng về đào tạo hiện nay. Sinh viên tham gia chương trình thực tập sinh có cơ hội được được thử vận dụng những kiến thức đã học để xử lý công việc cụ thể của khách hàng.
4. Rèn luyện được kỹ năng mềm
Để cho ra các sản phẩm pháp lý đáp ứng yêu cầu về chất lượng và thời hạn thực hiện, những người hành nghề luật cần phải có trong tay rất nhiều kỹ năng mềm như kỹ năng sử dụng các phần mềm (ví dụ như Microsoft office), ngoại ngữ, giao tiếp hiệu quả, thuyết trình truyền cảm, đặt câu hỏi tạo ảnh hưởng, làm việc nhóm,…vv
Chỉ khi có công việc cụ thể và thời gian phải hoàn thành, bạn mới nhận ra sự cần thiết và cách thức để bổ sung và hoàn thiện kỹ năng mềm hiện có của bạn.
5. Tích lũy kinh nghiệm sống
Khách hàng tìm đến luật sư thường là trong tình huống gặp khó khăn hoặc thắc mắc về vấn đề pháp lý nào đó. Vì vậy, những người hành nghề luật thường được mọi người tìm đến để nhờ tư vấn hoặc cho một lời khuyên nào đó. Các bạn sinh viên khi tiếp cận với các yêu cầu của khách hàng có thể hiểu hơn về những vấn đề của cuộc sống mà rất nhiều người đang phải đối mặt. Dần dần, bạn có thể thu thập nhiều vốn sống quý giá cho bản thân mình để có cách hành xử trong cuộc sống phù hợp và khôn ngoan hơn.
6. Xây dựng được mối quan hệ trong giới làm nghề luật
Thời gian thực tập sinh cho bạn cơ hội tiếp cận với nhiều anh chị luật sư đi trước, hãy tranh thủ cơ hội này để xây dựng mối quan hệ với họ. Bạn sẽ có lợi thế trong hành nghề nếu bạn xây dựng được một mạng lưới làm việc (networking). Các mối quan hệ trong thời gian thực tập sinh sẽ giúp bạn có những người chỉ dạy, dẫn dắt bạn vào nghề nhanh hơn và thuận lợi hơn. Những người bạn, người anh chị bạn quen biết trong thời gian tập sự có thể chia sẻ cho bạn con đường nào là thuận lợi để bán đi hoặc cảnh báo bạn những điều không nên làm.
7. Bổ sung bản lý lịch chuyên môn của bạn
Kinh nghiệm làm việc thường là trở ngại của nhiều ứng viên là tân cử nhân luật. Do vậy việc ghi nhận một nơi nào đó bạn đã từng làm thực tập sinh cũng như kinh nghiệm bạn có trong khoảng thời gian này là một lợi thế lớn của bạn so với những bạn bè đồng trang lứa. Theo chính sách của một số hãng luật, bạn có thể có được một thư giới thiệu hoặc một bản nhận xét tốt về quá trình bạn thực tập để bạn có thể nộp cùng hồ sơ ứng tuyển ở nhà tuyển dụng khác.
8. Rèn luyện sức khỏe và làm quen với áp lực công việc
Khối lượng công việc cũng như khung giờ làm việc tại các hãng luật thường kéo dài hơn 8 giờ mỗi ngày. Trong khi đó, các chương trình đào tạo không yêu cầu bạn phải làm việc liên tục như vậy. Vì vậy thông qua các khoảng thời gian làm thực tập sinh bạn có thể rèn luyện dần dần đồng hồ sinh học của bạn để thích nghi với môi trường mới này. Ngoài ra, các yêu cầu công việc pháp lý thường đòi hỏi bạn xử lý nhanh và nhiều việc cùng đến một lúc, thời gian thực tập sinh sẽ làm một bước đệm để bạn có thể làm quen với các áp lực công việc trước khi bắt đầu sự nghiệp với nghề luật của mình.
9. Cải thiện tâm lý trước khi chính thức đi làm
Nhiều bạn thường có tâm lý lo lắng, hồi hộp và tò mò không rõ văn phòng làm việc của các hãng luật có những gì. Việc giao tiếp và ứng xử trong công việc tại hãng luật nên hành xử theo cách nào và nhiều câu hỏi về mặt tâm lý khác sẽ là một áp lực cho bạn nếu bạn không trải qua thời gian thực tập sinh. Khoảng thời gian thực tập sinh sẽ giải đáp cho bạn môi trường làm việc là như thế nào và mình có thích hợp với môi trường đó không hay mình nên làm một nghề khác. Hãy trải nghiệm thời gian thực tập sinh để vững vàng tâm lý bước vào nghề bạn nhé.
10. Hưởng lợi từ các chương trình đào tạo nội bộ của hãng luật
Vì mục tiêu trên hết của các hãng luật là tuyển dụng thực tập sinh làm nguồn nhân lực tiềm năng trong mùa tuyển dụng sắp tới của mình do vậy đa phần các hãng luật đều có một chương trình đào tạo nội bộ cho các thực tập sinh. Bên cạnh đó, thực tập sinh còn được tham dự các buổi đào tạo định kỳ cho toàn bộ nhân viên. Đây cũng là cơ hội quý giá để bạn có thể cải thiện và nâng cao được kiến thức và kỹ năng của mình.
Thay cho lời kết: trên cơ sở cân nhắc 10 các lợi ích bạn nhận được khi tham gia kỳ thực tập sinh mà mình chia sẻ trên đây hy vọng bạn có thể đưa ra một quyết định chính xác cho sự nghiệp tương lai của mình. Mình cũng đã tham gia kỳ thực tập sinh khi làm luận văn tốt nghiệm và thấy rằng nó có ý nghĩa rất quan trọng trong sự nghiệp hành nghề luật của mình cho đến hiện nay. Chúc bạn thành công.
Luật sư Lê Trọng Thêm